PrEP từ xa hay TelePrEP là mô hình mới được giới thiệu nhằm cung cấp thêm lựa chọn về loại hình dịch vụ dự phòng trước phơi nhiễm HIV tại Việt Nam. Nếu bạn tìm kiếm dịch vụ dự phòng HIV hiệu quả, thân thiện và không phải đi xa thì PrEP từ xa sẽ là lựa chọn thích hợp nhất.
Điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV bằng thuốc ARV (PrEP) là một trong những can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV hiệu quả hiện nay. Ngày 14/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1246/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chiến lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Trong đó yêu cầu chỉ tiêu tỷ lệ nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) được điều trị PrEP đạt 30% vào năm 2025 và 40% vào năm 2030. Điều này đặt ra yêu cầu cần tăng cường và đa dạng các lựa chọn dịch vụ PrEP phù hợp cho các nhóm đối tượng khác nhau, đặc biệt là trong điều kiện tình hình dịch COVID-19 vẫn còn nhiều phức tạp.
PrEP từ xa hay TelePrEP là gì? Khác nhau giữa PrEP thông thường và từ xa là gì?
TelePrEP hay thường được hiểu là dịch vụ điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV từ xa bằng thuốc ARV (PrEP) cho người có nguy cơ cao nhiễm HIV (sau đây viết tắt là điều trị PrEP từ xa). Đây là dịch vụ y tế nhân đạo và cấp phát thuốc miễn phí hoàn toàn cho người có nguy cơ cao nhiễm HIV, được thực hiện tại các địa điểm bên ngoài cơ sở y tế phù hợp với khách hàng hoặc tại một nơi thuận lợi với một nhóm khách hàng mà do điều kiện hoặc lý do nào đó họ không tiếp cận được với dịch vụ điều trị PrEP tại các cơ sở y tế. Với cách tiếp cận này, khách hàng có thêm lựa chọn và thuận lợi hơn khi tiếp nhận dịch vụ dự phòng HIV mà không cần đến cơ sở y tế, đặc biệt là nhóm khác hàng thích sự riêng tư hay gặp khó khăn do khoảng cách về mặt địa lý.
Nói như vậy, TelePrEP hay PrEP đều chỉ nói đến một dịch vụ dự phòng trước phơi nhiễm HIV duy nhất nhưng cách thức thực hiện khác nhau. Cung cấp dịch vụ PrEP hiện nay thường thực hiện tại cơ sở y tế. Sau khi khách hàng được tư vấn và làm các xét nghiệm sàng lọc thì bác sĩ sẽ kê đơn và cấp thuốc cho khách hàng đủ tiêu chuẩn. TelePrEP lại không yêu cầu khách hàng phải đến cơ sở y tế. Các yêu cầu xét nghiệm HIV, sàng lọc có thể triển khai thông qua tương tác điện thoại hoặc cuộc gọi video giữa khách hàng và cán bộ y tế và kê đơn trực tuyến. Thuốc PrEP sẽ được gửi tới địa điểm mà khách hàng mong muốn.
Cách thức triển khai PrEP từ xa – TelePrEP:
Chúng ta xác định Dịch vụ điều trị PrEP từ xa là dịch vụ y tế được cung cấp bằng cách tương tác qua hệ thống âm thanh và hình ảnh điện tử giữa bác sĩ và khách hàng không ở cùng một địa điểm. Tư vấn khám, điều trị PrEP từ xa là tư vấn khám bệnh khi bác sĩ và khách hàng không có mặt trong cùng phòng và sử dụng công nghệ để nghe và nhìn thấy nhau.
Yêu cầu kỹ thuật:
- Yêu cầu kỹ thuật công nghệ thông tin đối với cung cấp dịch vụ TelePrEP được thực hiện theo quy định tại Điều 4 của Thông tư số 49/2017/TT-BYT ngày 28/12/2017 Quy định về hoạt động y tế từ xa.
- Cơ sở y tế và khách hàng đảm bảo phương tiện phù hợp để thực hiện cung cấp dịch vụ điều trị PrEP từ xa như máy vi tính hoặc điện thoại thông minh có khả năng cài đặt các phần mềm phục vụ cho thí điểm điều trị PrEP từ xa.
- Phần mềm phục vụ cho thí điểm điều trị PrEP từ xa đảm bảo khả năng ghi và lưu trữ các video, đảm bảo việc mã hóa các video tương tác giữa cơ sở y tế và khách hàng; đảm bảo mã hóa hồ sơ bệnh án điện tử của khách hàng một cách an toàn.
Yêu cầu về nguồn lực:
- Nhân lực: Cơ sở y tế bố trí cán bộ y tế gồm Bác sĩ, điều dưỡng, tư vấn viên, điều dưỡng tham gia cung cấp dịch vụ điều trị PrEP từ xa. Phân công cán bộ tham gia từng khâu cụ thể trong quy trình cung cấp địch vụ điều trị PrEP từ xa.
- Kinh phí: Cơ sở y tế cần xây dựng kinh phí chi tiết và đảm bảo nguồn kinh phí cho cung cấp dịch vụ điều trị PrEP từ xa.
Yêu cầu cung cấp các dịch vụ xét nghiệm tại nhà cho khách hàng:
- Trong trường hợp cơ sở y tế không thực hiện được việc cung cấp dịch vụ xét nghiệm tại nhà cho khách hàng, cơ sở có thể ký hợp đồng với các đơn vị cung cấp dịch vụ xét nghiệm tại nhà.
- Kinh phí xét nghiệm tại nhà do khách hàng tự chi trả hoặc dự án chi trả theo quy định.
Với sự ra mắt dịch vụ PrEP từ xa hay TelePrEP, khách hàng có thêm một lựa chọn nữa để dự phòng trước phơi nhiễm HIV hiệu quả dù họ đang ở đâu. Bạn lo ngại phải đến cơ sở y tế hay khoảng cách địa lý không cho phép bạn đến nhận dịch vụ PrEP thì TelePrEP có thể là lựa chọn lý tưởng cho bạn.
Sưu tầm và tổng hợp từ các nguồn khác nhau