Nguyên nhân của bệnh tâm thần đến nay chưa được phát hiện. Bệnh tâm thần, nói chung, được cho là gây ra bởi một loạt các yếu tố di truyền và môi trường như sau:
Nguyên nhân của bệnh tâm thần:
Di truyền
Bệnh tâm thần phổ biến hơn ở những người mà trong gia đình, họ hàng của người đó cũng mắc bệnh tâm thần.
Yếu tố sinh học
Ngoài những đặc điểm di truyền, các sang chấn từ bên ngoài có thể liên quan đến sự xuất hiện bệnh tâm thần – ví dụ, chấn thương não hoặc tiếp xúc với virus hoặc các chất độc trong khi trong bụng mẹ.
Trải nghiệm cuộc sống
Tình huống đặc biệt khó khăn trong cuộc sống, chẳng hạn người thân qua đời, thiếu thốn về tài chính và những căng thẳng tâm lý kéo dài có thể góp phần gây bệnh tâm thần. Trải nghiệm cuộc sống có thể do giáo dục gia đình dẫn đến lòng tự trọng kém hoặc có tiền sử lạm dụng tình dục hoặc thể chất. Trải nghiệm cuộc sống có thể dẫn đến lối suy nghĩ không lành mạnh liên quan đến bệnh tâm thần, chẳng hạn như bi quan hay tư duy lệch lạc.
Rối loạn sinh hóa não
Thay đổi xảy ra trong não được cho là ảnh hưởng đến tâm trạng và các khía cạnh khác của sức khỏe tâm thần. Hóa chất tự nhiên trong não được gọi là dẫn truyền thần kinh đóng vai trò trong một số bệnh tâm thần. Trong một số trường hợp, sự mất cân bằng nội tiết tố ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Người ta cho rằng đặc điểm di truyền, kinh nghiệm sống và các yếu tố sinh học đều có thể ảnh hưởng đến sinh hóa não liên quan đến bệnh tâm thần.
Yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân chính xác của bệnh tâm thần chưa được biết. Những yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tâm thần:
- Có người thân (cha mẹ hoặc anh chị em) mắc bệnh tâm thần
- Trải nghiệm trong bụng mẹ – ví dụ, người mẹ nhiễm bệnh virus hoặc dinh dưỡng kém có thể liên quan đến tâm thần phân liệt.
- Trải qua tình huống căng thẳng, chẳng hạn vấn đề tài chính, người thân qua đời hoặc vợ chồng ly tán.
- Có bệnh mãn tính như ung thư.
- Trải qua trải nghiệm đau thương, chẳng hạn như chiến tranh quân sự hoặc bị hành hung.
- Sử dụng các loại thuốc bất hợp pháp.
- Bị lạm dụng hoặc bị bỏ quên thời thơ ấu.
- Có mối quan hệ không lành mạnh.
Bệnh tâm thần rất phổ biến. Thống kê ở nhiều nơi trên thế giới cứ 4 người thì có 1 người mắc bệnh tâm thần tại một thời điểm nào đó trong đời. Và gần một nửa trong số họ mắc ít nhất hai bệnh tâm thần cùng lúc. Bệnh tâm thần có thể bắt đầu ở mọi lứa tuổi, từ tuổi ấu thơ tới khi trưởng thành và sau trưởng thành.
(TS Trần thị Hồng Thu – BV Mai Hương)