Một nghiên cứu của Hoa Kỳ được chia sẻ tại Hội nghị về Retrovirus và Nhiễm trùng Cơ hội (CROI 2022) đã chỉ ra rằng, các liều vắc-xin tăng cường và bổ sung có hiệu quả trong việc ngăn ngừa COVID-19 trở nên nghiêm trọng hơn ở những người nhiễm HIV và những người khác bị rối loạn chức năng miễn dịch.
Nghiên cứu cũng cho thấy những người bị rối loạn chức năng miễn dịch được tiêm thêm một liều vẫn sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm SARS-CoV-2 trong ít nhất chín tháng sau khi được tiêm chủng đầy đủ.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người nhiễm HIV – đặc biệt là những người có CD4 dưới 200 – có phản ứng yếu hơn với vắc-xin Pfizer và Moderna. Trước khi xuất hiện biến thể Omicron vào tháng 11 năm 2021, các cơ quan y tế ở Hoa Kỳ và Châu Âu đã khuyến cáo những người nhiễm HIV nên tiêm một liều vắc-xin bổ sung nếu họ bị suy giảm miễn dịch. Liều này khác với liều tăng cường và nhằm mục đích cho phép các phản ứng miễn dịch đối với tiêm chủng đạt được đủ hiệu quả bảo vệ, thay vì tăng cường các đáp ứng đang suy yếu.
Tiến sĩ Jing Sun thuộc Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, Baltimore, đã báo cáo về các trường hợp lây nhiễm đột biến và các trường hợp COVID-19 nghiêm trọng ở những người đã được tiêm một liều bổ sung hoặc tăng cường sau khi tiêm chủng đầy đủ tại 60 bệnh viện tham gia Tổ chức Hợp tác COVID Hoa Kỳ.
Nghiên cứu so sánh kết quả ở những người bị suy giảm miễn dịch và được tiêm chủng đầy đủ tùy theo việc họ có được tiêm liều nhắc lại hay không. Tuy nhiên, phân tích không phân biệt giữa liều bổ sung và liều tăng cường, cả hai đều được gọi là thuốc tăng cường.
Đối tượng nghiên cứu bao gồm những người đã được tiêm chủng đầy đủ trước ngày 17 tháng 12 năm 2021 và theo dõi đến ngày 14 tháng 1 năm 2022. Tiêm chủng đầy đủ được định nghĩa là hai liều vắc xin Pfizer hoặc Moderna, hoặc một liều Johnson & Johnson. Nhìn chung, 614.750 người đã được tiêm chủng đầy đủ. Trong số này, 174.042 người đã được tiêm liều tăng cường.
Hai mươi phần trăm (20%) bị rối loạn chức năng miễn dịch. Những người được định nghĩa là suy giảm miễn dịch nếu họ đang sống chung với HIV, ung thư, bệnh tự miễn dịch hoặc cấy ghép tủy xương. Tỷ lệ những người bị rối loạn chức năng miễn dịch đang sống chung với HIV không được công bố.
Những người tiêm liều tăng cường lớn tuổi hơn đáng kể (69 tuổi so với 49 tuổi) và số người có ba bệnh đồng nhiễm trở lên nhiều hơn đáng kể (16% so với 12%). Những người tiêm vắc-xin nhắc lại có nhiều khả năng là người da trắng và ít có khả năng là người da đen hoặc gốc Tây Ban Nha hơn so với toàn bộ dân số được tiêm chủng đầy đủ. Thời gian trung bình từ khi tiêm chủng đầy đủ đến khi nhận được một liều nhắc lại là 7,4 tháng.
Trong thời gian theo dõi, 48.893 trong nhóm được tiêm chủng đầy đủ đã bị nhiễm SARS-CoV-2. Khoảng 9,000 ca nhiễm trong nhóm được tiêm chủng đầy đủ xảy ra sau ngày 19 tháng 12 năm 2021, trong khi biến thể Omicron chiếm hơn một nửa tổng số ca nhiễm. Nhưng có một tỷ lệ nhiễm cao và ổn định ở những người được tiêm chủng đầy đủ từ tháng 7 năm 2021 trở đi, do biến thể Delta lây lan rộng rãi ở Hoa Kỳ.
Khi các nhà nghiên cứu xem xét các trường hợp lây nhiễm đột biến ở những người không bị ức chế miễn dịch, họ nhận thấy rằng hiệu quả của vắc-xin chống lại lây nhiễm đột biến sau khi tiêm liều nhắc lại vẫn cao trong bảy tháng sau khi tiêm chủng đầy đủ (77%) nhưng đã giảm xuống 52% vào tháng thứ chín sau khi tiêm chủng đầy đủ.
Nhưng họ cũng phát hiện ra rằng những người được tiêm thuốc tăng cường vẫn có nguy cơ bị lây nhiễm đột biến giảm đáng kể. Những người được tiêm liều nhắc lại có nguy cơ bị nhiễm bệnh thấp hơn 67% trong vòng năm tháng sau khi tiêm chủng đầy đủ so với những người không được tiêm chủng (tỷ lệ nguy cơ 0,33, khoảng tin cậy 95% 0,22-0,52). Mức giảm nguy cơ ít thay đổi trong 9 tháng sau khi tiêm chủng đầy đủ (HR 0,45, KTC 95% 0,40-0,51); những người được tiêm nhắc lại thì khả năng bị lây nhiễm đột biến dưới 55% .
Ở những người bị suy giảm miễn dịch, tiêm chủng tăng cường cũng làm giảm nguy cơ lây nhiễm đột biến, mặc dù mức giảm nguy cơ lây nhiễm nhỏ hơn. Chín tháng sau khi tiêm chủng đầy đủ, những người được tiêm chủng tăng cường có nguy cơ lây nhiễm đột biến thấp hơn 44% (HR 0,56, 95% CI 0,42-0,75) và các nhà nghiên cứu tính toán rằng vắc-xin tăng cường có hiệu quả 39% tại thời điểm này.
Những người được tiêm tăng cường cũng giảm nguy cơ mắc COVID-19 nghiêm trọng. Việc nhận một liều tăng cường làm giảm hơn 85% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong do COVID-19 ở những người không bị rối loạn chức năng miễn dịch và khoảng 80% ở những người bị rối loạn chức năng miễn dịch. Phân tích này kiểm soát các bệnh đồng nhiễm, nhân khẩu học, khu vực, nhiễm trùng trước và thời điểm tiêm chủng.
Tiến sĩ Sun nói rằng cần phân tích sâu hơn về nhóm đối tượng nghiên cứu để xem xét tác động của số lượng CD4 và sự ức chế vi-rút đối với phản ứng tăng cường, mặc dù bà nhấn mạnh rằng dữ liệu về các yếu tố liên quan đến HIV vẫn chưa đầy đủ.
Lưu ý thuật ngữ: Lây nhiễm đột biến (breakthrough infection) đề cập đến các trường hợp mà một người được tiêm chủng vắc-xin COVID-19 nhưng vẫn bị nhiễm vi-rút.
Tỉnh Trần – Lược dịch từ AIDSmap